Tespih Çeken Mümin tablosu..

[ENG in below]

“Tespih Çeken Mümin” (1905) ~ Osman Hamdi Bey

Tuval üzerine yağlıboya 210X120 | Ιnv. No: 814/4525

• Hamdiciğimin; nedense beni en çok tebessüm ettiren, eğlendiren tablosuyla karşınızdayım. Zira bakışı, duruşu çok hınzır geliyor bu pozunda.

• 1905’te Paris Salonu’nda ‘Croyant Disant Son Chapelet’ (Tespih Çeken Mümin) adıyla teşhir edildiği için bu adla bilinir.

• Rüstem Paşa Camii'nin

• Doğu tarafındaki küçük kapının önünde
• sarı cübbe giymiş,
• elinde uzun bir tespihle duran
• sakallı biri resmedilir.

• OHB yine model olarak kendini kullanmış.

• Ve yine iki versiyonu olması.

• İstisnai olan=>>

ikisinin de aynı sene yapılması.

• 210X120-büyük olan-Paris'te sergilenen.

• 92x48-küçük olan-kardeşi Halil Edhem'e ithaf edilen.

• Tablo, 1902-1909 arasındaki tuvallerle aynı yapıda:

• Doğululuğu, İslami özelliklerinden okunan mekân,

• bunu perçinleyen çini pano* gibi dekoratif unsurlar,

• ortada İslami görüntü arz eden merkezi figür,

• terlik/tespih gibi aynı bağlamı çağrıştıran objeler.

Öyle ki;

OHB'in ertesi sene yaptığı ‘Kaplumbağalı Adam’ tuvalinin fotoğrafını yolladığı İngiliz ressam Edward Poynter'in, o görüntü ile

Paris’teki sergide gördüğü

Tespih Çeken Mümin ile karıştırması 

bu açıdan manidardır:

~~ Tuvaller birbirinden çok farklı olsalar bile,

aslında aynı ‘gramer’ üzerine kurulduğu için=>

birbirlerini ciddi olarak çağrıştırıyorlar.

Osman Hamdi'nin aynı mekânı resmeden bitmemiş bir tablosu, aynı tema üzerinde bir tür varyasyon niyeti gibi algılanabilir. Aynı kapının dışında, camiden çıktıkları anlaşılan üç kişini öndeki ikisi ayakkabılarını giymiş ve giymekte, ayrılmak üzereler, gerideki üçüncü kişi ise 1905 tablosundaki adam gibi sarı cübbeye sarılı bir şekilde ayakta durmaktadır.

* OHB’in çini kullanımı 4 ayrı kategoride.

◦ Genellikle İznikle özdeşleştirilen, ama daha geç dönemlerde Kütahya'da da üretilen çini eşya

◦ Çiçekli motiflerle bezeli kullanılan çinilerden dekoratif pano&bordür

◦ Üzeri hat örnekleriyle süslü çinilerden bordür

◦ Motif içermeyen ya da çok baskın olmayan bir motifle süslenmiş&genellikle büyük duvar satıhlarını kaplamada kullanılan çini

[OHB'i en iyi tanımlayan&büyük ölçüde Avrupa'daki ününü perçinleyen kategori]

+ OHB, 1.&2. türdeki çinileri en çok ->

erken dönem tablolarında kullanmış.

~ Çünkü:

[Kahve Ocağı'ndan (1879) itibaren]

1880'lere hâkim üslubunda çoğunlukla ‘harem türü iç mekânlar’ resmettiği için ->

çini tabak+özellikle de motifli çini panoların varlığı ~>çok daha olağan nitelikte.

• Aynı tür çini kullanımının 

alt kategorisi=>

dini nitelikli binalarda görülen&genellikle daha çok bordür* veya alınlık hâlini alan çiniler.

◦ Ki Tespih Çeken Mümin’in ilk versiyonundaki bordürler* bunun örneği.

# Edhem Eldem’; “Osman Hamdi Bey’in Sözlüğü”; 2010.

[in ENG]

“Believer Counting His Rosing” (1905) ~ Osman Hamdi Bey

Oil on canvas 210X120 | Env. No: 814/4525

• Here I am with my dear Hamdi’s painting, the one that somehow makes me smile and entertains me the most. His gaze and posture feel so mischievous in this pose.

• Known by this title as it was exhibited at the Paris Salon in 1905 under the name ‘Croyant Disant Son Chapelet’ (Believer Counting His Rosary).

• Depicts a bearded man in a yellow robe holding a long rosary, standing in front of the small eastern door of the Rüstem Pasha Mosque.

• OHB once again used himself as the model.

• Notably, there are 2 versions of the painting:

◦ What makes this exceptional is that both were completed in the same year:

1. The larger one (210x120cm), exhibited in Paris.

2. The smaller one (92x48cm), dedicated to his brother Halil Edhem.

• The painting aligns w the structure of OHB’s works from 1902-1909:

◦ A space characterized by its Islamic features, symbolizing “Easternness,”

◦ Decorative elements, such as tile panels*, emphasizing the Islamic context,

◦ A central figure embodying Islamic themes,

◦ Objects like slippers&rosaries reinforcing the setting.

This connection is underscored by the fact that the following year, when OHB sent a photograph of The Tortoise Trainer to British artist Edward Poynter, Poynter confused it w Believer Counting His Rosary, which he had seen at the Paris Salon.

~~ Although the 2 canvases differ greatly, their shared “grammar” makes them strongly reminiscent of one another.

* OHB’s Use of Tiles in 4 Categories:

1. Ceramic items often associated w İznik tiles but also produced in Kütahya in later periods.

2. Decorative panels&borders adorned w floral motifs.

3. Borders featuring calligraphic patterns.

4. Large wall tiles w minimal or subtle motifs, often used to cover expansive surfaces.

[This last category best defines OHB and significantly contributed to his fame in Europe.]

+ OHB most frequently used tiles from categories 1&2 in his earlier works, as these aligned w the “harem-style interiors” that dominated his style in the 1880s, beginning w The Coffee Hearth (1879).

~ In such settings, ceramic plates&especially decorative tile panels were more common.

• A subcategory of this use applies to tiles found in religious buildings, often appearing as borders or pediments.

◦ The borders in the 1st version of Believer Counting His Rosary exemplify this.

# Edhem Eldem’; “Osman Hamdi Bey’in Sözlüğü”; 2010.