Triloji Atölyesi / kar..

MÖ3000-ilk figür, Altay şamanizmi

-göksel âlemden gelen haberci, atalardan mesaj

-ruhun yeryüzüne inişin simgesi

=>tanrısallık

(dünya sussun ki Tanrı konuşsun)

-aristokrasi

(onunla bağlantılı olanla mesafeyi devam ettirme)

(beyazlık, soğukluk üzerinden asalet)

=>yaratıcılık anlamında katalizör

(tanrı=yaratıcı->ki sanatsal metinlerde de tanrıça)

[dişil~~>

kapatıyor (örtücü)+sarma

yalıtım

içe dönme mecburi

geçicilik/döngüsel

yin-derinlik

akustik boşluk]

•beyaz sayfa (eşya yok=sıfırlanmak*~~>doğurgan)

•rahim (içe dönüş)

•sessizlik (yukarınınkini yere indirme)

•içsel tapınak

•ritüelistik davranış

•içsel monolog

=>hikaye anlatıcılığı+görünmeyeni görünür kılar*

=>zihne ‘her şey yeniden yazılabilir’ mesajı

<*>varoluşsal olarak yeniden doğumun habercisi

=>estetik

•örtücü (tüm çirkinliklerin de üzerini)

•geçici

•arınma#

felsefesi:

•toplumsal dayanışma

•disipline etmesi

•yavaşlama

•duygu denetimi

psikolojik:

•bastırılmışın ortaya çıkışı

•gerçek/yeni benliğin çıkışı için narin alan

•travmanın iyileşmesi için donma=narin alan~~>katharsis#

•donmuş zaman, acıyı dayanılır kılar

<*>karda hep şu örüntü var:azalma-durulma-yeniden yapılanma

<*>duyguların eşiğinde olmak

<*>fiziksel/duygusal/zamansal ‘donma’ -geçici-

Meraklısına: İnanılmaz etkileyici oturumlarda, sevgili Funda hocanın anlattığı muhteşem notlardan alıntılar:

💙MÖ3000-ilk figür, Altay şamanizmi

-göksel âlemden gelen haberci, atalardan mesaj

-ruhun yeryüzüne inişini simgeler

-şekli = bozuk düzeni düşündürür

MÖ1500-İskandinav geleneği

-sessizlik, dünyanın durduğu sınır

-ölüm/doğa döngüsünün parçası->Runik alfabesinde benzer çok taş var

MÖ1000-İran mit

-özellikle Zerdüşlük erken dönem metinleri

-vahiy taşıyan parçacık, hakikatin tanesi

Taoizm/Çin

-sabit olmayan düzen içinde bir anlık bir sonsuz olasılık/mükemmellik

Şintoizm/Japonya

-ruhani varlıkların yeryüzüne inişinin en nazik şekli

=> önce form sonra, kişiselleştirme var anlaşılacağı üzere

MÖ300/1 - Yunan mit.

-kar tanrıçası yani, tanrıçaya evriliyor

-beyazlık, aristokrasi ile ilişki

-soğuk, güzellik, tanrısallıkla mesafe

Avrupa için kar çok estetik

-her şeyi estetize eden bir düzeni simgeler

-Kuzeyden inince daha felsefi yani

Kuzey mit’de

-Frost Mother (Ayaz Ana)

-İskandinav mit’de ilk kez anne ile

-Fin mit’de büyü ile / büyülü arketip / kaderi belirleyen bir unsur

-Hint Avrupa toplumunda kış bakiresi -> kışın genç yüzü arketipi doğuyor (Snow Maiden)

Yuki-Ona -> japon bir karakter

-buzun ruhunu temsil eder ancak ölümcül

-mesafeli, kar figürü ile geliyor, ruh emici gibi bir kült figür

-soğukta var olan, sıcakla yok olan

Khionè - Yunan tanrıça/kar tanrıçası

-buzdan güzellik, dokunulmazlık, duyguların yokluğu

Türk mit / Türk-Altay mit

-ata ruhlarının dişil formu ile bağlantı

-bir başlangıç maddesi

-şekilsizlikten şekil yaratır

Kelt mit

-bilge kadına yakın

Hikaye olarak ilk Rusya’da görüyoruz

-snow maiden

-karlı ormanlar

-kar tanesinin sessizliğinden yaratılmış

-doğmuyor ama yaşıyor

-soğuk akıl X sıcak kalp örüntüsünü gördüğümüz bir hikaye

Tüm mitlerde ortak:

-soğuk ama dokunulmaz

-sınır varlıkları olmaları

-geçicilik (ısı ile yok olma)->Night Walkers tam bir kar arketipi

-arınma ve asalete yakınlık

Saf, dişi, doğurgan ama kırılgan

-bir arayüz gibi / ana rahmi formumuz gibi

Geliyor gidiyor -> döngüsel

-döngüsel doğamızı daha keşfetmedikleri dönemden

Örtücü

Yin - derinlik

Kabul 

Susarak öğrendiğimiz dönem

Yalıtım da sağlar 

Avrupa’da estetik - hep geçici bir şeydir (kalıcı değil)

-ör. kadını otuzlarından sonra güzel yapmazlar, Avrupa estetik felsefesinde

Hayatta kalmak kültürünün bir unsurudur aynı zamanda

-kolektif sorumluluk bilincinin taşıyıcısı

-bireysel değil, kollektif aklı akla getirir

***

Mitolojik olarak dişil bir imge (edebiyat, sanat, antropoloji, sosyoloji etkisi)

Yaratıcı olmak için katalizör + başka bir bilinç yaratıcı

sessizlik

Kar yağınca dünya sesini kaybediyor -> düşünceyi derinleştirip iç imgelemi çıkarıyor sanatçıda (dışla bağını koparmadan)

-imge üretim mekanizması

-akustik bir boşluk doğuyor -> sanatta o da imgeyle dolar

-imge üretmenin önemli yollarından biri

-saflık ve boşluk -> ilk sayfa hissi

metafor olarak baktığımızda dünyayı sıfırlıyor

-kontrol kayboluyor

-eşyalar kayboluyor 

=> yeni bir prosese başlaması için imgenin sıfırlanması

böyle bir durumda zihin, yeni bir dil yaratma isteği duyar.

-nörolojik bir durum da yani (karın yağması durumu).

aceleci toplumsallığı ortadan kaldırıyor.

-ritüelistik davranışı geliştirir (içsel tapınak yaparız)

zihni derin işe sokar 

sınır/eşik -> yaratıcılık zaten

o beyaz -> imgeleri (bilinçdışı), görünür kılıyor.

=> o yüzden dişil

anlatıcıya monolog alanı açar

-içsel tartışmalar daha çok ortaya çıkar 

Kuzey ülkelerinde 

-doğa olayından ziyade bir sembol gibi

(toplumsal düzen ve dayanışma)

-bireyin değil, toplumun sınavı

-tek başına yenilmez bir güç

-sessizlik etik bir güç

-bir arınma ritüeli aynı zamanda

-duygular daha kontrollü işleniyor

hem estetik hem felsefi yanı var

çevresel disiplin kısmı da yüksek << ki kuzey ülkeleri planlamada çok iyidir << zira karın terbiye ettiği bir şeydir bu.

ruhların iniş yolu, ataların görüldüğü

-eşik mekanlar yaratır

döngüsel zamanı getiriyor

-ölüm yok, dönüşüm var.

-yeni benlik için donup kalmak gerek

(örtme ve sarma — rahim gibi, örtünün altına girme, yavaş bir ritmi var çünkü)

Kar yağınca ateşin etrafında oturup hikaye anlatılmaya başlıyor. 

Manastırlar hep karlı dağda kurulur -> teoloji o sessizlik üzerinden gider.

-dünya sussun ki tanrı konuşsun

-ilahi yüksekliği de anlatıyor

=> teolojik açıdan insan - tanrı - evren arası bir eşik

-yukarının sessizliğini yere indirme

Yüzeyde -> duygular ve duygu denetimini sağlıyor.

-dış yavaşlayınca iç görünür oluyor

-zihin susuyor

-‘her şeyi yeniden, baştan yazılabilir’ -> zihni bu mesajı veriyor

-varoluşsal olarak yeniden doğumun habercisi

(melankolik olsa da, ölümü hatırlatsa da, yalnızlık verse de)

Rus edebiyatında iki sınıfı birbirinden ayırmada da kar arketipi kullanılır (sınıfsal)

İskandinav edebiyatında da sırları örtme işlevi görür. 

-saflık, yaratıcılığı üretmek (temel eksen)

İnsanla kozmik mesafeyi görünür kılar (kutupta)

-parlak, soğuk ama huzurlu.

***

Nihal Kaya / kar ve ince kitabı -> yan okuma önerisi 

Bastırılmış olanın açığa çıkması [1. psikolojik kullanımı]

-kişinin iç hakikatinin ortaya çıkmasını sağlıyor

Donma tepkisi ile çok örtüşen bir yanı var. [2. psikolojik kullanımı]

(duygu taşkınlığının önüne geçmek için geçici bir kapanma yaşıyoruz)

-Frozen / Anna

Gerçek kendilik ile sahte kendilik arasında incinmiş bir yüzey vardır, işte onu çağrıştırır (bknz. Donald Winnicott’ın kitapları)

-ör. Aşk ve Gurur / Mr. Darcy

Travmaya bağlı donma yani travmatik donma

-ki anılar genelde dönmüş şekilde depolanır. 

Duygularda düşük bir yoğunluk yaşamak (genelde hepsini)

=> Kar, duyguların eşiğinde olmak anlamına geliyor.

Estetik yanının psikolojik bir katmanı da var

-Freud / süblimasyon kuramı

-güzelliğin, çoğu zaman, acının işlenmiş hali olduğu söyleniyor.

-çirkin/kötü içeriği güzele çevirme (bastırmak için)

-ör. Kızıl Harf

-özellikle cadı hikayelerinde çok

-yarayı saklıyor ama oynama alanı da sağlıyor

-ruhun incinmiş yerini iyileştirmek için narin bir alan sağlıyor

-acıyı dayanılır bir forma dönüştürüyor.

Sadece fiziksel ve duygusal donmayı değil, kar metaforu bunu da temsil ediyor ->

zaman iç içe geçer = donmuş zaman

-ör. post-2.Dünya Savaşı, Sırça Fanus, Kuğu Gölü, Taşıdıkları Şeyler, Narnia-I

-numbness=uyuşmaya eşit, akamaz

-duygu var, şekillenemez

-dorsal vagal shutdown

En son kullanım alanı -> katarsis / arınma

-alfa fonksiyonlarının onarılması lazım, katharsis ile

-travma yaşamazsak gelişmeyiz zaten

-nörolojik bir yaratım yolu: 

azalma - durulma - yeniden yapılanma => kar’da hep bu örüntü var.

-floresan ışık -> sosyal ekonomik açıdan daha düşük kesimin kullandığı + depresif 

-şimdiyse artık warm light var -> kar gibi

-katharsis -> gerçekleşen (karanlıktaki anılara) inceltilmiş ışıkla bakıyoruz

-ki nörolojik olarak bize en uygun ışık bu

-o yüzden günün ilk ışığını gözlerim alması lazım -> ki alınmaması hali depresyona yol açabilir.