Gebze’den Manzara tablosu..

[ENG in below]

"Gebze*’den Manzara"

Osman Hamdi Bey tarafından

1881 yılında yapılan 

sanatsal dehasının ve Anadolu manzarasının zamansız güzelliğinin bir sembolü olan tablodur. 


OHB'in ‘Gebze'den Manzara’ adlı tablosundan birden fazla versiyon bulunur. 

Özellikle bilinen iki versiyonu şu şekildedir:

1. Resimdeki ilk versiyondur. [ancak yapboz, orijinal tablonun dörtte üçünü kapsar]

   - İstanbul Resim ve Heykel Müzesi'nde.

2. İkinci Versiyon (1908)

   - Pera Müzesi’nde. 


Her iki tablo da OHB'in Eskihisar'daki köşkünden ve çevresinden manzaralar içerir. 

Bu tablolar, sanatçının bölgeye olan bağlılığını yansıtan önemli eserlerdir. Ki bunu detaylandırmakta fayda vardır:


✔ ✸ OHB’in Gebze ile olan bağlantısı ise 


• en çok Eskihisar Köyü'ndeki evi ile bilinir. 

• Eskihisar Köyü'nde bir köşk inşa ettirmiştir ve burada uzun yıllar yaşamıştır. 

• Bu köşk, OHB'in birçok tablosunu yaptığı ve sonunda da orada gömülmeyi vasiyet ettiği yerdir. 

• Evi, bugün müze olarak ziyarete açıktır.**


✦ Ancak Eskihisar'la ilişkisinin tarihçesi; 

genel bilginin aksine, oradaki evinden çok öncesine gider. Çünkü köşkü 1895 civarında almış/yaptırmış ve fakat oraya dair ilk tabloları 1880/1881 ile tarihlenmiştir.


▪ Gebze ve Eskihisar'da yapmış olduğu resimlerin; 

-neredeyse empresyonist fırça darbeleriyle gerçekleştirilmiş, 

-her hallerinden gayet özel ama o derecede de dış dünyaya ve sergileri yönelik olmadıkları anlaşılan eserlerdir. 

! Çok daha çalışılmış, büyük ebatların tercih edildiği, ayrıntıların özenle ele alındığı ve her halleriyle Avrupa sergi ziyaretçisinin ilgisini çekmek için yapmış olduğu oryantalist tuvalleriyle bu mütevazı ama özel ve içten çalışmalar arasında ilginç bir tezat oluşmaktadır. 

✦ Aslında manzaraya pek de merakı olmadığı anlaşılan OHB’nin Boğaziçi'ni tasvir eden tek bir tuvali yokken;

Gebze ve Eskihisar'ı bu kadar sık ve mütevazı bir şekilde resmetmiş olması —> gerçekten de bu mekânlara karşı beslediği çok özel bir hissin ifadesi ve tezahürüdür.

▪ Eskihisar'a bağlılığının insanı boyutunu,

yapmış olduğu halk portrelerinden anlamak mümkündür. İhtiyar Balıkçım İsmail Ağa (1905)

Kokona Despina (1906) 

Eskihisarlı Köylü Portresi (1895) 

Köylü Çocuğu (tarihsiz)

+ Oğlu Edhem'in (1897 & 1907)

Kuzeni Tevfik'in (1899) 

Kızı Nazlı'nın (1909) portreleri vd. pek çok aile portresini orada resmetmiştir.

+ 1908 civarında çekilmiş oldukları anlaşılan yedi adet kalabalık aile fotoğraflarının içinde muhafaza edildiği ‘Hamdi Bey'in Gülistanı’ başlıklı küçük dosya da köşkün bahçesinin adını taşır.


*Eskihisar: İstanbul vilayetinin (ili) Gebze kazasının (ilçe) aynı isimli nahiyesine bağlı karye; bugün Gebze Kocaeli'ne bağlı olduğundan Eskihisar da bu ilin köyü olmuştur. İstanbul'a yaklaşık 50 km mesafede, Marmara Denizi sahilinde kuruludur.

**Osman Hamdi'nin Eskihisar'daki evi 1966'da tescil edilmiş, 1982'de ise kamulaştırılmıştır. 1985-1987 yılları arasında restorasyona tabi tutulan bina Osman Hamdi Bey Evi ve Müzesi adıyla ziyarete açılmıştır. 

Kaynak: Edhem Eldem; Osman Hamdi Bey Sözlüğü; Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları; 2011.



[in ENG]

"View from Gebze"

By Osman Hamdi Bey

A painting created in 1881,

it is a symbol of his artistic genius and the timeless beauty of the Anatolian landscape.


There are multiple versions of OHB's painting titled "View from Gebze." 

The two particularly well-known versions are:

1. The first version in the painting. [However, the puzzle covers three-quarters of the original painting]

   - In the Istanbul Museum of Painting and Sculpture.

2. The second version (1908)

   - In the Pera Museum.

Both paintings feature views from and around OHB's mansion in Eskihisar. 

These paintings are significant works reflecting the artist's attachment to the region. It is worth detailing this:


✔ ✸ OHB's connection to Gebze

• is best known through his house in Eskihisar Village.

• He built a mansion in Eskihisar Village and lived there for many years.

• This mansion is where OHB created many of his paintings and ultimately wished to be buried.

• His house is open to visitors today as a museum.**


✦ However, the history of his relationship with Eskihisar goes back much further than his house there, contrary to general knowledge. He acquired/built the mansion around 1895, but his first paintings of the area date back to 1880/1881.


▪ The paintings he made in Gebze and Eskihisar 

-are executed with almost impressionistic brushstrokes,

-are understood to be very personal works not intended for the outside world or exhibitions.

! There is an interesting contrast between these modest yet special and heartfelt works and his orientalist canvases, which were carefully crafted in detail and preferred large dimensions to attract the interest of European exhibition visitors.


✦ In fact, while it is understood that OHB did not have much interest in landscapes, as he did not depict the Bosphorus even once; 

the fact that he painted Gebze and Eskihisar so frequently and modestly —> is indeed an expression and manifestation of a very special feeling he had for these places.


▪ The human dimension of his attachment to Eskihisar

can be understood from the portraits he made of the local people: My Old Fisherman Ismail Aga (1905)

Kokona Despina (1906)

Portrait of a Villager from Eskihisar (1895)

Peasant Child (undated)

+ He also painted many family portraits there, including his son Edhem (1897 & 1907),

his cousin Tevfik (1899),

and his daughter Nazlı (1909).

+ A small file titled 'Hamdi Bey's Rose Garden,' containing seven crowded family photographs understood to be taken around 1908, also bears the name of the mansion's garden.


*Eskihisar: A village attached to the township with the same name in the district of Gebze, in the province of Istanbul; today, since Gebze is part of Kocaeli, Eskihisar has also become a village of this province. It is located about 50 km from Istanbul, on the coast of the Sea of Marmara.

**Osman Hamdi's house in Eskihisar was registered in 1966 and nationalized in 1982. The building was restored between 1985 and 1987 and opened to visitors under the name Osman Hamdi Bey House and Museum.

Source: Edhem Eldem; Dictionary of Osman Hamdi Bey; Ministry of Culture and Tourism Publications; 2011.

Comments