Münasebetsiz..

[ENG is below]

• İzmir Devlet Tiyatrosu’nun yepyeni oyunuyla salondaydık.
• Fransız yazar Francis Veber’in* kaleme aldığı (1971) ve 
• Türkçeye Can Kapyalı tarafından çevrilen 
• bir komedi oyunu idi Münasebetsiz.
• Orijinal ismi ‘Le contrat’ olan eserin, ayrıca L’Emmerdeur (1973) ve Buddy Buddy (1981) isimleriyle film uyarlamaları da yapılmıştır.
• Ki ünlü olan ilk film uyarlamasının birebir Türkçe anlamı olan ‘Başa Bela’ veya ‘Dert Açan’ (ve tabii ki onun sansürleerek tanıtılan İngilizce adı ‘A Pain in the Ass / A__’!!] bence tam olması gerektiği haliyle filmin bize verdiği hissiyati karşılıyor.
• Çünkü sürekli bir sınırı ihlali yapan temel karakter üzerinden kurguyu ortaya koyuyor ve o sınır ihlali tüm temsil boyunca (en azından kendi adıma) izleyici nezdinde büyük bir rahatsızlık hissi yaratıyor. :)
• Anlayacağınız üzere bir komedi ancak bir kara komedi eserini seyrettik ancak tabii ki kendi kültürümüzden farklı olan bir toplumun üyesi tarafından yazıldığından kurgusu ve esprileri farklıydı. Bu anlamda belki çok fazla yakın hissetmesek de kanaatimce özellikle ikinci yarısından sonra çok daha keyifli bir hale geldi oyun.
• Bunda da kendi adıma doktor (Dr. Wolf) karakterinin etkisi müthişti. Her ne kadar sonradan o karakterin nedense farklı bir alt metne sahip olduğunu düşünsem de (ki öyle çıkmadı) bütünü itibari ile tüm geçişleri ile büyük keyif verdiğimi söylemeliyim.
• Ancak özellikle belirtmeliyim ki birbirinden tamamen farklı, adeta bir üçgenin köşelerini oluşturacak kadar uzak üç erkek karakteri sahneye koyan sanatçılar müthiş bir performans sergiledi. Her birİ o kadar hakkıyla canlandırdılar ki karakterlerini, gerçekten emeklerine sağlık.

Pignon: Özkan Gezgin

Ralph: Mehmet Asım Tuncay Aynur

Wolf: M. Doğukan Özman

• Özetle daha önce İstanbul’daki birkaç özel tiyatro tarafından ve hatta Zafer Algöz’ün de içerisinde yer aldığı kadrolarca da sahneye konan bir eseri İzmir tiyatrosu oyuncularını ile seyret etmek büyük şanstı. 

* Şimdi öğreniyorum ki; meğer eserin sahibi Veber aslında aynı zamanda, 1998’de izlediğim ve halen ne kadar çok güldüğümü ve eğlendiğimi asla unutmadığım, bir diğer Fransız kara komedi filmi olan Le dîner de cons (Ahmaklar İçin Akşam Yemeği) -ki daha geçtiğimiz yıllarda Türk versiyonu da çekilmişti ancak seyretmedim- ‘in de yazarıymış. 2010’da Hollywood tarafından İngilizce versiyonu da yapılmış ancak hiç ihtimal vermiyorum ilk halini geçsin. Dolayısıyla bu detayı da öğrenmek oyunun yazarına dair benim için müthiş oldu. Sizin de aklınızda olması adına not almak istedim.

[in ENG]

L’Emmerdeur..

• We were in the theater for the brand-new play by İzmir State Theater.
• L’Emmerdeur is a comedy written by French playwright Francis Veber* (1971)&translated into Turkish by Can Kapyalı.
• The original title of the play is Le contrat&it has also been adapted into films under the titles L’Emmerdeur (1973)+Buddy Buddy (1981).
• Interestingly, the literal translation of the first&most famous film adaptation’s title&, of course, its censored English title, A Pain in the Ass/A__!), perfectly captures the sense the movie gives its audience.
• This is because the plot revolves around a central character who constantly crosses boundaries, creating a sense of significant discomfort for the audience throughout the performance (at least from my perspective). :)
• As you might guess, this is a comedy, but it leans toward dark comedy. However, since it was written by someone from a culture different from our own, the structure&humor felt unfamiliar. In this sense, although we might not have felt entirely connected, the play became much more enjoyable, especially in the 2nd half.
• For me, the doctor (Dr. Wolf) character was absolutely phenomenal in this. Although I briefly thought the character might have a deeper subtext (which turned out not to be the case), I must say his transitions&overall portrayal were thoroughly entertaining.
• I have to especially point out that the actors who portrayed the 3 male characters, as distant from one another as the points of a triangle, gave incredible performances. Each of them played their roles so perfectly that I deeply admire their efforts.

Pignon: Özkan Gezgin

Ralph: Mehmet Asım Tuncay Aynur

Wolf: M. Doğukan Özman

• In summary, it was a great privilege to watch this play, which has been staged previously by several private theaters in Istanbul, performed by the talented actors of my beloved İzmir.

*Now I learn that Veber is also the writer of another French dark comedy I’ll never forget laughing so much at: Le dîner de cons (1998). There’s an English version (Dinner for Schmucks) made in 2010, but I doubt it could surpass the original.