Osman Hamdi Bey - Türk Sanatının Büyük Ustaları 3 / Nilüfer Öndin..

Bu kitabın yeri bende her zaman için ayrı olacak çünkü kendileri, Osman Hamdi Beyciğim hayatıma dahil olduktan sonra basılan ilk kitap oldu kendi kişisel tarihimde :) Dolayısıyla görür görmez deli sevinip hemen sepetime attıydım. İyi ki de öyle yapmışım zira elime alır almaz bitirip çok mu çok beğendim.

Öncelikle, bugüne kadar okuduğum belli başlı o kapsamlı büyük Osman Hamdi Bey kitaplarının çok sade ve öz bir versiyonu olarak buldum kitabı. Ki bu hem yapması hiç de kolay olmayan, hem çok vakit aldığına inandığım bir edim; hem de böylesi bir damıtma işleminden geçirmenin, kayda değer bir arka plana ve sağlam filtrelere sahip olmayı gerektirdiği kanısındayım. Ve yazarın da bunu gerçekten başarılı bir şekilde uygulamaya koyduğunu düşünüyorum.

Bir kere en başta Osman Hamdi Bey’in hayatına dair en önemli verileri tüm detaylarıyla sunması benim için çok önemli bir nitelik. Ve kitapta tüm bunları sırasıyla bulmak oldukça faydalı. Zira dediğim gibi o koca koca kitapları her seferinde karıştırarak, bulmak istediğim bilgilerin (örneğin bir tablonun yapım yılı ya da Osman Hamdi’nin bir faaliyetinin ilk yapıldığı yerin bilgisi ya da işbirliği içinde olduğu kişilerin adları gibi) şahane bir kategorileştirme içinde yer aldığını görmek ve dolayısıyla onları kolaylıkla bulmak bu kitabın en öne çıkan özelliği oldu kendi adıma.

Bunun dışında, sadece tarihi verilere yer vermekle kalmaması ayrıca sanatsal anlamda da kuramsal girişlerini her bölüm içerisinde oldukça iyi bir şekilde ortaya koyması çok kıymetliydi. Şahsen en keyiflisi de şu oldu mesela: estetik, güzellik ve orantı üzerinden ilerleyen bölümde birçok unsur tanıdık geldi, ‘acaba nereden biliyorum’ hissiyatına girdim ve sonra notlar bölümünde Tunalı’nın Estetik adlı kitabını görünce bi mutlu olmadım desem yalan olur. Benim için çok hoş bir karşılaşma oldu, estetik pazarlama temelli yüksek lisans tezimin en temel kaynak kitabı ile. Bu minvalde kitabın böyle detaylarla da zenginleşmesinin, onun ayrı bir değer katmanıyla pekişmesini sağladığı kanısındayım. 

Ayrıca, içindekilerin yanı sıra dediğim gibi notlar, kaynakça, dizin ve tablolara dair neyin nerede olduğunu içeren bir listelemenin de kitabın en sonunda yer alması büyük bir değer. Zira baba kitaplarda bile bunu göremiyoruz bazen. Oysaki çok önemli ve mutlaka olması gereken bir kriter olduğu kanısındayım.

Diğer yandan kitabın içeriğinde çaprazlama yöntemi ile birçok edebi esere de yer verilmesi yine çok keyifli bir detay olarak yer alıyor. Örneğin, şahsen ben bugüne kadar hiçbir kitapta Osman Hamdi’den ilham alınarak Sergüzeşt kitabındaki bir karakterin kurgulandığını okumamıştım. Aynı şekilde Orhan Pamuk’un da Eski Ev kitabındaki mekânsal betimlemeleri Osman Hamdi’nin Eskihisar’daki köşkünden ilham alarak yazdığını bilmiyordum. O yüzden de bu tarz veriler benim için çok kıymetli birer yeni keşif oldu. Bu açıdan kitaba büyük müteşekkirim. Ki bu da yazarın aynı zamanda ne kadar iyi bir edebiyat okuru olduğunu da gösteriyor tabii ki.

Bunların yanı sıra mesela Osmanlı Kasabı gibi, daha önce adını duymayı bırakın, kendisini de görmediğim Osman Hamdi tablolarının resimlerine de yer verilmesi çok güzel. Bu vesileyle de belirtmek isterim ki kitabın içindeki tüm resimler oldukça kaliteli ve çok yerli yerinde. Dolayısıyla kitabın hem görsel hem metinsel olarak konuya ilgi duyan çocukların ve yetişkinlerin bir arada, oldukça beğenerek okuyacağı ve faydalanacağı bir eser olduğu kanısındayım.

Sonuç itibariyle Osman Hamdi Bey’e özel yazılmış serinin bu kitabını bu kadar beğenince de diğer ressamlara ayrılmış olanları da merak etmedim değil. Bu nedenle emeği geçen herkese, başta yazar Nilüfer Hanım olmak üzere teşekkürü borç bilirim. Ve dediğim gibi ilgili olan herkese şiddetle tavsiye ederim edinmelerini.